Bóng đá Việt Nam ở đâu trong vòng xoáy nhập tịch?

Trước tốc độ vươn lên đáng kinh ngạc của Indonesia và Malaysia, có lẽ bóng đá Việt Nam cũng sẽ phải nhìn nhận một cách nghiêm túc với chiến lược ‘nhập tịch hóa’ cầu thủ, vấn đề chưa thực sự được quan tâm trước đây.

Tối ngày 10/6/2025, tại ‘chảo lửa’ Bukit Jalil rực rỡ ánh đèn, đội tuyển Việt Nam bước vào trận đấu mang tính sống còn tại vòng loại Asian Cup 2027 với tâm thế của nhà vô địch Đông Nam Á.

Thế nhưng sau 90 phút thi đấu, những “Chiến binh Sao Vàng” đã phải cúi đầu rời sân trong nỗi thất vọng ê chề, sau thất bại 0-4 đầy đau đớn trước Malaysia – đội bóng từng bị đánh giá “dưới tầm” trong suốt một thập kỷ qua.

Trận thua không chỉ là một cú sốc với hàng triệu người hâm mộ, mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh cho bóng đá Việt Nam: Đã đến lúc phải đối diện nghiêm túc với “vòng xoáy nhập tịch” đang làm thay đổi từng ngày diện mạo bóng đá khu vực.

Một thất bại không thể biện minh

Thất bại trước Malaysia không giống bất kỳ trận thua nào trước đây. Nếu như trận thua 0-3 trước Indonesia ở vòng loại World Cup 2026 còn có thể đổ lỗi cho những sai lầm chiến thuật của HLV Troussier, thì lần này, đội tuyển Việt Nam dưới sự dẫn dắt của HLV Kim Sang Sik đã hoàn toàn bất lực trước dàn sao nhập tịch của đối thủ.

Những cái tên như Joao Figueiredo, Rodrigo Holgado hay La’Vere Corbin-Ong, với kỹ thuật vượt trội và thể lực sung mãn, đã biến Malaysia thành một cỗ máy chiến thắng, khác xa hình ảnh đội bóng thất bại thảm hại ở vòng bảng ASEAN Cup 2024 chỉ nửa năm trước.

Bóng đá Việt Nam ở đâu trong vòng xoáy nhập tịch 1

Tuyển Việt Nam bất lực trong việc đưa bóng tiếp cận khung thành đối phương

Trong suốt trận đấu, các học trò của HLV Kim Sang Sik gần như không có lời giải cho lối chơi pressing tầm cao và những pha phối hợp sắc bén của Malaysia. Hàng công đói bóng, hàng tiền vệ Việt Nam bị bóp nghẹt, còn hàng thủ liên tục mắc sai lầm trước sức ép không ngừng từ các cầu thủ nhập tịch.

Tỷ số 0-4 không chỉ phản ánh sự chênh lệch về trình độ, mà còn là minh chứng sống động cho hiệu quả của chiến lược nhập tịch mà Malaysia đã kiên trì theo đuổi trong suốt quãng thời gian qua.

Trong khi Việt Nam vẫn tự hào với bản sắc và tinh thần chiến đấu của các cầu thủ nội thì các đối thủ trong khu vực như Malaysia và Indonesia đã không ngần ngại bước vào “cuộc đua nhập tịch”.

Sau kỳ ASEAN Cup 2024 đáng quên, bóng đá Malaysia, dưới sự chỉ đạo của Hoàng thân Tunku Ismail Idris – cựu chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) và chủ tịch CLB Johor Darul Ta’zim – đã thực hiện một cuộc “thay máu” triệt để.

Chỉ trong vòng một năm, đội tuyển Malaysia đã bổ sung tới 17 cầu thủ nhập tịch, bao gồm cả những ngôi sao gốc Brazil, Argentina, Hà Lan và Tây Ban Nha. Những cái tên như Figueiredo, với 12 bàn tại Süper Lig mùa 2024/25, và Machuca cầu thủ đang khoác áo CLB Velez Sarsfield (Argentina) có giá 2,5 triệu euro, đã nâng tầm “Hổ Malaya” lên một đẳng cấp mới.

Đi trước Malaysia, Indonesia thậm chí đã nghĩ tới việc sử dụng cầu thủ nhập tịch từ lâu nhờ có lượng cầu thủ con lai đang thi đấu ở nước ngoài khá phong phú. Với đội hình gồm phần lớn các cầu thủ gốc Hà Lan có dòng máu Indonesia, “Garuda” đã làm nên kỳ tích khi lọt vào vòng 4 vòng loại World Cup 2026, trở thành niềm hy vọng lớn nhất của Đông Nam Á trên trường quốc tế.

Theo giới chuyên môn đánh giá, thành công của Malaysia và Indonesia không chỉ đến từ việc nhập tịch ồ ạt, mà còn từ chính sách chọn lọc kỹ lưỡng, kết hợp giữa tài năng trẻ và kinh nghiệm từ các giải đấu châu Âu.

Điều này cũng cho thấy rằng nhập tịch không chỉ là xu hướng, mà là một chiến lược mang tính bước ngoặt, giúp các nền bóng đá yếu nhanh chóng thu hẹp khoảng cách với những cường quốc châu Á. Trong bối cảnh đó, bóng đá Việt Nam dường như đang đứng ngoài lề, với những bước đi chậm chạp và đầy thận trọng.

Thách thức mà Việt Nam phải đối mặt

Trên thực tế, bóng đá Việt Nam cũng đã nghĩ đến việc sử dụng cầu thủ nhập tịch trên ĐTQG mà trường hợp của Nguyễn Xuân Son – một chân sút gốc Brazil chính là một minh chứng rõ ràng cho giá trị mà một cầu thủ nhập tịch có thể mang lại. Với phong độ ấn tượng tại AFF Cup 2024, Xuân Son đã trở thành niềm hy vọng mới của đội tuyển, chứng minh rằng nhập tịch có thể là giải pháp tức thời để nâng cấp sức mạnh đội hình.

Tuy nhiên, so với Malaysia hay Indonesia, chính sách nhập tịch của Việt Nam vẫn còn quá dè dặt. Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) khẳng định sẽ không nhập tịch tràn lan, mà chỉ chọn lọc những cầu thủ thực sự chất lượng, có khát vọng cống hiến cho ĐT Việt Nam.

Bóng đá Việt Nam ở đâu trong vòng xoáy nhập tịch 2

Hendrio có mang muốn khoác áo ĐT Việt Nam nhưng chưa thực hiện được.

Điều này dù thể hiện sự thận trọng, lại vô tình khiến ‘Những chiến binh sao vàng’ chậm chân trong cuộc đua khu vực. Những cái tên tiềm năng như Hendrio, Geovane, Rimario hay Janclesio, dù đã đủ điều kiện nhập tịch theo quy định của FIFA (sống tại Việt Nam 5 năm), vẫn chưa được xúc tiến thủ tục một cách quyết liệt.

Chưa kể, việc nhập tịch các cầu thủ con lai Việt kiều đang thi đấu ở nước ngoài còn gặp nhiều khó khăn hơn. Nếu không về nước thi đấu, liệu ai dám chắc rằng Nguyễn Filip hay Cao Quang Vinh có thể nhập tịch thành công để được xuất hiện trên tuyển.

Thậm chí ngay cả khi đã trở về nước thi đấu thì thủ thành Việt kiều Patrik Lê Giang lúc này vẫn đang mòn mỏi chờ quyết định nhập quốc tịch thành công. Thế mới thấy chuyện nhập tịch là không hề đơn giản. Và rào cản đó rõ ràng đang khiến tham vọng đuổi kịp đối thủ của tuyển Việt Nam trở nên gian nan hơn.

Thiết nghĩ, nếu nhà nước không tạo ra những cơ chế đặc thù, ví dụ như rút ngắn thời gian xét duyệt nhập tịch cho các trường hợp phục vụ lợi ích quốc gia, bóng đá Việt Nam sẽ tiếp tục gặp bất lợi trước Indonesia và Malaysia. Hai quốc gia này đã thành công nhờ sự hỗ trợ từ cơ chế, và Việt Nam cần học hỏi điều này để không bị tụt hậu.

Thất bại trước Malaysia không chỉ là một trận thua, mà là lời cảnh báo rằng bóng đá Việt Nam không thể mãi đứng yên trước làn sóng nhập tịch đang làm thay đổi Đông Nam Á. Trong ngắn hạn, VFF có lẽ sẽ cần đẩy nhanh tiến độ nhập tịch cho những cầu thủ tiềm năng, cả ngoại binh đang chơi trong nước lẫn các trường hợp Việt kiều.

Một đội hình kết hợp giữa các trụ cột nội như Hoàng Đức, Quang Hải, Ngọc Tân, Văn Vỹ, Hai Long,… và những cầu thủ nhập tịch chất lượng như Xuân Son, Hendrio có thể sẽ giúp ĐT Việt Nam từng bước lấy lại vị thế trong khu vực.

Về dài hạn, việc đào tạo trẻ vẫn là nền tảng không thể thay thế. Những lò đào tạo như PVF, HAGL, Hà Nội hay Viettel cần được đầu tư mạnh mẽ hơn, với mục tiêu sản sinh ra những thế hệ cầu thủ đủ sức cạnh tranh ở tầm châu lục. Tuy nhiên, trong bối cảnh Malaysia và Indonesia đang “đi tắt đón đầu” nhờ nhập tịch, Việt Nam không thể chỉ trông chờ vào các tài năng trẻ, vốn sẽ mất nhiều năm để trưởng thành.

Trên các diễn đàn mạng xã hội, người hâm mộ Việt Nam đang chia thành hai luồng ý kiến. Một bên cho rằng nhập tịch ồ ạt sẽ làm mất đi bản sắc và tinh thần dân tộc của đội tuyển. Họ đặt câu hỏi: “Liệu một đội tuyển với 9 cầu thủ nhập tịch như Malaysia có còn mang hồn cốt Việt Nam?” Bên còn lại lại thực tế hơn, lập luận rằng trong xu thế toàn cầu hóa, nhập tịch là điều tất yếu. Họ chỉ mong VFF nhập tịch có chọn lọc, ưu tiên những cầu thủ thực sự cam kết cống hiến cho đội tuyển.

Dù chọn con đường nào, bóng đá Việt Nam cũng cần hành động ngay lập tức. Thất bại tại Bukit Jalil không chỉ là một trận thua, mà là lời nhắc nhở rằng thời gian không chờ đợi ai. Nếu không thay đổi, viễn cảnh đội tuyển Việt Nam tiếp tục để thua đau đớn trước những đối thủ như Malaysia hay Indonesia sẽ không còn xa. Ngọn lửa đam mê của người hâm mộ vẫn cháy, nhưng để ngọn lửa ấy bùng lên rực rỡ, bóng đá Việt Nam cần một cuộc cách mạng – cả trong tư duy lẫn hành động.

LIÊN HỆ CSKH